مبانی نظری و ادبیات تحقیق هموارسازی سود

تعاریف هموارسازی سود

این تصور که شرکتها آگاهانه سود خود را هموار می کنند برای اولین بار توسط هپوورد در سال 1953مطرح شد و توسط گوردون در سال1964 توسعه یافت. هپوورد (1953) مفهوم هموارسازی را چنین بیان کرد:"منطقی است که مدیران با استفاده ازابزارهای مشخص حسابداری سود خود را هموارکنند."

به صورت دقیق تر، گوردون تئوری هموارسازی سود را با بیان چهار فرض زیر ارائه کرد:

1. معیار مدیریت شرکت در انتخاب بین روش های حسابداری، به حداکثر رساندن مطلوبیت یا رفاه مدیریت است.

2. مطلوبیت مدیریت با الف) امنیت شغلی او ب) نرخ رشد پاداش و حقوق او ج) نرخ رشد اندازه شرکت افزایش می یابد.

3. کسب بخشی از اهداف مدیریت که در فرض 2 بیان شد به رضایت صاحبان سهام نسبت به عملکرد شرکت بستگی دارد.

4. برای مدیران رضایت صاحبان سهام نسبت به رشد سود( یا نرخ بازده حقوق صاحبان سهام) و ثبات سود ضروری است تا بتوانند اهداف خود را دنبال کنند.

اگر چهار فرض بالا پذیرفته شود، مدیران در محدوده قدرت خود یعنی محدوده پذیرفته شده قوانین حسابداری باید 1) سود گزارش شده را هموار کنند 2) نرخ رشد سود را هموار کنند.

به نظر کوپلند(1968)[1] هموارسازی سود عبارت است از کاهش تغییرات سالانه سود با انتقال سود در سال هایی که سود زیاد است به سال هایی که سود کم است (استولوی و برتون، 2000)[2]. به عقیده بیدلمن (1973)[3] هموارسازی سود عبارت است از کاهش آگاهانه نوسانات سود به سطحی که برای شرکت نرمال به نظر می رسد. به عبارت دیگر هموارسازی سود تلاش مدیریت برای کاهش نوسانات غیرعادی سود است که در محدوده خط مشی های اصول حسابداری و مدیریت منطقی باشد. گیولی و رونن (1981)[4] عنوان کردند که هموارسازی می تواند نوعی پیام[5] باشد که مدیران به وسیله آن ازاختیار خود در انتخاب بین روش های مختلف در اصول پذیرفته شده حسابداری استفاده می کنند تا نوسانات سود طی زمان را حول روندی که به بهترین وجه منعکس کننده انتظارات سرمایه گذاران از عملکرد آتی شرکت می باشد، کاهش دهند .

موسس (1987)[6] هموارسازی سود را تلاشی برای کاهش نوسانات سود گزارش شده می داند.بارتو (1993)[7] بیان می کند که هموارسازی سود دو شکل دارد: 1) شکل کاهنده سود ، زمانی که سود مورد انتظار به طور موقت بالا باشد و یا 2) شکل افزاینده سود، زمانی که سود پایین تر از سود مورد انتظار یا سود سال قبل باشد. آشاری و دیگران[8] (1994) هموارسازی سود را به عنوان عمل داوطلبانه و آگاهانه مدیر برای کاهش نوسانات سود با استفاده از ابزارهای مشخص حسابداری تعریف کردند. به عقیده زارووین(2002)[9] هموارسازی سود عبارت است از مدیریت اقلام تعهدی برای کاهش واریانس سری زمانی سود.