مبانی نظری و ادبیات تحقیق بهزیستی اجتماعی

قسمتی از متن:

    بهزیستی اجتماعی نوعی بهداشت روانی، فردی و اجتماعی است که در صورت تحقق آن در جامعه شهروندان دارای انگیزه و روحیه شاد می¬باشند و در نهایت جامعه شاداب و سلامت خواهد بود. در واقع زندگی سالم محصول تعامل اجتماعی بین انتخاب¬های فردی از یک سو و محیط اجتماعی و اقتصادی احاطه کننده افراد از سوی دیگر است. بهزیستی اجتماعی در زندگی در واقع همان ارزیابی¬ها و نگرش¬های مثبت و منفی افراد از دیگرانی می¬باشد که در طی زندگی روزمره خود با آنان در تعامل اجتماعی هستند. بهزیستی اجتماعی بخشی از سلامت فرد است که در عرصه اجتماع به ظهور می رسد. زمانی شخص را واجد بهزیستی اجتماعی می¬شمریم که بتواند فعالیت¬ها و نقش¬های اجتماعی خود را در حد متعارف بروز و ظهور دهد و با جامعه و هنجارهای اجتماعی احساس پیوند و اتصال کند. (کییز و شاپیرو، 2004؛ به نقل ازسام آرام، 1388).
تحقیقات در زمینه تعریف بهزیستی توسط کییز (2002،2005) پیگیری شده است. او معتقد است که که دیدگاه سلامت روان به عنوان یک مجموعه زمانی که یک فرد در سطح بالا عملکرد مثبت در زندگی دارد ایجاد می شود (کییز، 2009).    
تعریف سنتی بهزیستی اجتماعی به جنبه¬های بیرونی چرخه اجتماعی شامل موقعیت اقتصادی اجتماعی، چرخه زندگی و به طور گسترده به تاثیر محل زندگی یا حتی کشور محل اقامت اشاره دارد. مثلا انگلند  (1998) در مقاله¬ای درباره اندازه¬گیری بهزیستی اجتماعی به وضعیت اقتصادی توجه می¬کند و به عنوان شاخص بهزیستی اجتماعی اشاره می¬کند. هرچند استفاده از چنین محورهایی برای بهزیستی اجتماعی خطر نادیده گرفتن جنبه¬های شخصی و روانشناختی را در بر دارد. لذا برای اندازه¬گیری بهزیستی اجتماعی مهم است که جنبه¬های حمایت اجتماعی ، شبکه اجتماعی  و دوستان را درنظر بگیریم.
«بهزیستی اجتماعی» به عنوان ارزیابی فرد از کیفیت روابط خود با خانواده، دیگران و گروه¬های اجتماعی تعریف شده است. به واقع مقیاس بهزیستی اجتماعی بخشی از سلامت فرد را می¬سنجد که نشانگر رضایت و خشنودی یا عدم رضایت فرد از زندگی و محیط اجتماعی است و در واقع شامل پاسخ¬های درونی فرد (احساس، تفکر و رفتار) نسبت به محیط پیرامونی خود است (لارسون ، 1993).
لارسون (1993) طرحی را برای بهزیستی اجتماعی مطرح کرده که شامل دو مولفه است:
سازگاری اجتماعی : شامل رضایت از رابطه غلبه بر نقشهای اجتماعی (مانند مشارکت اجتماعی و رفتار اجتماعی) و سازگاری با محیط خود.
حمایت اجتماعی : شامل تعداد تماسها در شبکه اجتماعی شخص و رضایت از این تماسها.